Sarbiewski Maciej Kazimierz lub Mathias Casimirus Sarbievius (24 II 1595
Sarbiewo k. Płońska - 2 IV 1640 Warszawa). Poeta, teoretyk poezji, jezuita,
prof. retoryki, filozofii i teologii Akad. Wileńskiej 1627-35, kaznodzieja
nadworny króla Władysława IV od 1635. Pisał wyłącznie po łacinie, miał przydomki
Horacy chrześcijański i Horatius Sarmaticus. Był szeroko znany w Europie,
tłumaczono jego wiersze na kilka języków.
W jego zbiorze ód Lyricorum libri IV... (Lugdunum Batavorum 1631 i
wydania nast.), w księdze czwartej (liber quartus) są trzy ody o jednakowym
tytule Ad Equites Polonos ; pierwsza z nich (Ode
I) ma podtytuł: Cum montem Carpatum redux ex Italia inviseret i zawiera
jedne z najwcześniejszych w poezji wzmianek o Tatrach, ale pod nazwą
Carpatus:"Aeterna magnis carmina Carpati /Inscribo saxis..."oraz "Hinc inde
laevos despice Carpato /Polone, campos, quos pecorum ferax..."
O tym, że nazwą Carpatus ówcześni Polacy oznaczali Tatry, wiemy choćby z
niewiele późniejszego tłumaczenia owej ody przez Samuela ze Skrzypny
Twardowskiego w jego zbiorze Miscellanea selecta (Kalisz 1681 i wydania
nast.); przytoczone wyżej fragmenty (wraz z tytułem) brzmią tam:"Do Rycerstwa
Polskiego / Wieczną na wielkiej Krępakowej skale / Rysuję piosnkę... " oraz
"Rzuć z Tatr, Polaku, w lewo twoje oko / Na pola bydeł pełne..."
Najpełniejsze wydanie poezji S.: Poemata omnia (Staraviesiae 1892 i
1911, z życiorysem i bibliografią przez T.W. = T. Wall).
Lit. - "LP-PE" 2, 1987 (Stefan Zabłocki).
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81