W sezonie letnim niemal nie widać spod mrowia turystów kopuły Giewontu. Od samego rana tworzą się aż po Herbacianą Przełęcz długie kolejki tych, którzy chcą wejść na kultowy już szczyt, stanąć pod krzyżem i popatrzeć na Zakopane z góry.

Zdaniem naukowców z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, którzy zbadali 108-letni krzyż i właśnie pracują nad ekspertyzą jego stanu – takie tłumy wcale nie wpływają dobrze na zabytek i podłoże, w które został wkopany.

– Po 100 latach wędrowania do krzyża na Giewoncie najwyższy już czas, abyśmy zaczęli chronić i sam monument, i kopułę szczytu – twierdzi dr hab. Tadeusz Mikoś z AGH. Specjaliści z AGH uważają, że w otwory, które zostały wywiercone w skale, by osadzić monument, należy wlać cement, a sam krzyż pomalować farbą okrętową i zabronić przyczepiania do niego czegokolwiek (czasem wiesza się tam flagi), by parcie potężnych wichur nie osłabiło konstrukcji. Dr hab. Mikoś podkreśla również, że trzeba zacząć poważnie myśleć o ochronie zabytku przed turystami.

– Krzyż jest przepięknie zrobiony, okazuje się, że w dość dobrej kondycji, ale najwyższy czas, by wreszcie po stu latach należycie o niego zadbać, a w tym celu należy zamknąć wierzchołek Giewontu dla turystów. Po prostu nie wpuszczać ich tam, otoczyć łańcuchami kopułę szczytu – radzi Mikoś. – Wszędzie na świecie zabytki są odgrodzone łańcuchami od zwiedzających – dodaje.

Taki pomysł nie podoba się w Zakopanem. – Samo wejście na Giewont nie zagraża przecież zabytkowemu krzyżowi. Według mnie, pomysł zamknięcia kopuły dla turystów jest przedziwny – stwierdza Paweł Skawiński, dyrektor TPN. Jego zastępca Zbigniew Krzan zauważa, że szlak turystyczny nie prowadzi do krzyża, lecz na szczyt Giewontu.

– Jeśli jednak otrzymamy wniosek o jego skrócenie od specjalistów z AGH, to go wnikliwie rozpatrzymy – obiecuje Krzan. Adam Marasek, ratownik TOPR, uważa, że dla ochrony krzyża wystarczy ogrodzić tylko sam zabytek, ale nie całą kopułę popularnego szczytu.

Halina Kraczyńska