E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Podhale
 Regiony Podhala
   gm. Bukowina Tatrz.
   gm. Nowy Targ i Szaflary
   gm. Kościelisko
   gm. Poronin
   gm. Czarny Dunajec
   gm. Biały Dunajec
   gm. Zakopane
Warto odwiedzić
Wycieczki po Podhalu
 Folklor podhalański
   Gwara góralska
   Muzyka
   Taniec
   Zwyczaje
   Strój regionalny
    Śpiewnik góralski
   Budownictwo
   Sztuka
   Pasterstwo
   Oscypek
   Ciupaga
   Górale
   Kuchnia
   Legendy
   Owczarek podhalański
 Kultura i sztuka
   Muzyka
   Malarstwo
   Rzeźba
   Literatura
   Architektura
   Artyści
 Imprezy w regionie
 Aktywny wypoczynek
    Rowery
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Powiat Tatrzański
Aktualności
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański


   Biały Dunajec (gm. Biały Dunajec)
Informacje ogólne

  O miejscowości  
  Dojazd / okolica  
  Lato  
  Zima  
  Turystyka  

Orientacyjne położenie Białego Dunajca (mapka udostępniona przez Studio Acord)
Wioska nad potokiem o tej samej nazwie.

Biały Dunajec leży w dolinie potoku o tej samej nazwie, przy szosie wiodącej z Krakowa do Zakopanego. Miejscowość graniczy z położonymi w dolinie tegoż potoku wioskami: Poronin (od południa) oraz Szaflary (od północy). Ze wschodniej i zachodniej strony dolina Białego Dunajca wznosi się na grzbiety pogórzy: Gubałowskiego i Gliczarowskiego, przez które graniczy z wioskami Bańską Wyżną, Leszczyny, Sierockie oraz z Górnym i Dolnym Gliczarowem.

Początki wsi sięgają potowy XVI stulecia, to jest okresu, w którym władający starostwem nowotarskim ród Pieniążków otrzymał od króla przywilej generalny na zakładanie nowych osad, celem przyspieszenia akcji kolonizacyjnej w południowej części Podhala. Najdawniejsza historyczna wzmianka o Białym Dunajcu pochodzi z 1564 r., kiedy to lustratorzy dóbr królewskich wymienili tę osadę jako nową, w której było sześciu kmieci. Zasadźcą wsi - osadzonej na prawie niemieckim - został kmieć Jędrzej Pawlik, który też był pierwszym sołtysem. Po nim tę funkcję pełnili jego potomkowie, a z czasem licznie rozrodzony ród Pawlików zmienił nazwisko na szlachecko brzmiące Pawlikowscy, do którego dodawano przydomki.

W latach międzywojennych Biały Dunajec zaczął rozwijać się jako miejscowość letniskowa. Istniejąca od końca XIX w. kolej żelazna, łącząca Kraków i Zakopane, stwarzała możliwości szerokiego kontaktu ze światem. Znaleźli się więc przedsiębiorcy chętni do zainwestowania tu swoich kapitałów i w ten sposób powstała fabryka tektury drzewnej czy młyn walcowo-turbinowy. Stopniowo przystąpiono do elektryfikacji wsi. Okres powojenny nie od razu przyniósł rozwój miejscowości pod względem gospodarczym, za to znakomicie rozwijała się kultura, bowiem do czasów współczesnych dba się o zachowanie podstawowych komponentów kultury podhalańskiej: gwary, muzyki, tańca, śpiewu, stroju, co widoczne jest nie tylko przy okazji imprez kulturalnych, lecz także w czasie świąt oraz uroczystości rodzinnych.

Biały Dunajec to także miejsce urodzenia wielu znakomitych ludzi i twórców, jak gen. bryg. Andrzeja Galicy - wybitnego dowódcę wojskowego w latach I wojny światowej i wojny polsko-radzieckiej w roku 1920 oraz twórcę pułków i brygad Strzelców Podhalańskich. Należy również wspomnieć o tak wybitnych przedstawicielach ludowej poezji podhalańskiej jak: Andrzej Skupień-Florek (1902-1973) - skromny gazda z przysiółka Stołowe, gdzie teraz znajduje się Izba Pamięci jemu poświęcona; Zofia Graca (1923-1983) - gaździna z osiedla Tatary; czy też Andrzej Czernik - pełniący funkcję przewodniczącego Rady Gminy. Biały Dunajec może poszczycić się również całą plejadą świetnych muzykantów, z których obecnie najbardziej znana jest muzykująca rodzina Trebuniów.

W Białym Dunajcu godne obejrzenia z dalszej i bliższej perspektywy są świetnie zachowane góralskie parterowe domy z białą i czarną izbą.

W roku 1947 powstał w Białym Dunajcu Zespół Góralski, którego tradycje pomimo upływu lat są wciąż kontynuowane. Zachowany folklor podhalański jest niewątpliwie jedną z największych atrakcji wioski. Pokłosiem tej folklorystycznej działalności jest szereg przeglądów kulturalnych, imprez kulturalnych organizowanych w tej miejscowości np. coroczny "Przegląd Młodych Tonecników" oraz "Przegląd Młodych Gawędziarzy i Recytatorów" im. Andrzeja Skupnia-Florka, Podhalański Festiwal Papieski, Parada Gazdowska, Białodunajeckie Spotkania Twórcze, Podhalański Przegląd Jaślikarzy i Kolędników czy dzielenie się opłatkiem i jajkiem święconym oraz tradycyjne posiady góralskie (imprezy organizowane przez GOK). W ramach tzw. "Tatrzańskich Wici" organizowane są corocznie imprezy związane z herbem miejscowości tzw. Święto Pstrąga, oraz wybór góralskiej piękności, czyli konkurs na "Nojśwarniejsą Góroleckę".

żródło:
Opracowanie własne www.z-ne.pl
«« Powrót do listy wiadomości
 Zapisz w schowku     Drukuj       Zgłoś błąd    38383





Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024