Polnisch Aladár sen. (Nie okreslony) |
|
Polnisch Aladár sen.(1 V 1862 Lewocza - 15 XI 1932 Wyżnie Hagi, poch. w
Lewoczy). Spiskoniem. hotelarz.
Pod koniec lat 1890. przybył z Lewoczy do Wyżnich Hag, gdzie przez blisko 40
lat był dzierżawcą maleńkiego uzdrowiska złożonego z kilku budynków (razem 70
pokoi) i otwartego cały rok. Wyżnie Hagi za czasów P. były uczęszczane gł. przez
gości z Niemiec, a sam P. stał się postacią b. popularną, zwaną Onkel Polnisch.
Zalicza się...
|
|
polowac (Nie okreslony) |
|
polowac. W gwarze podh.: myśliwy.
|
|
polowacka (Nie okreslony) |
|
polowacka. W gwarze podh.: polowanie, myślistwo.
|
|
Polski Grzebień (Nie okreslony) |
|
Polski Grzebień (2208, 2200 m); Polský hrebeň; Polnischer Kamm;
Lengyel-nyereg. S. Szeroka i dość głęboka przełęcz w środk. części
głównej grani Tatr Wysokich, między Wielickim Szczytem a Małą Wysoką. Przez P.G.
prowadzi znakowana ścieżka tur. z pn. strony Tatr na pd., z Doliny Białej Wody
do Wielickiej Doliny; jest to jedno z najważniejszych przejść przez gł. grań
Tatr, znane od b. dawna, m.in. myśliwym, a turystom co najmniej...
|
|
Polski Klub Alpinistyczny (Nie okreslony) |
|
|
|
Polski Klub Górski (Nie okreslony) |
|
Polski Klub Górski (PKG). Powstał w Warszawie w 1966 z przekształcenia
się istniejącego już 10 lat »Klubu Turystów Górskich (KTG).
Członkowie PKG (ok.400) rozwijają działalność tur., tatern., alpin. i narc. w
górach, m.in. w Tatrach. Wybitne są osiągnięcia sport. i eksploracyjne licznych
wypraw PKG w różne góry świata: Alpy, Kaukaz, Ałtaj Mongolski, Pamir, Himalaje
(np. w 1974 pol. rekord wysokości przy zdobyciu Kangbachen 7902 m,...
|
|
Polski Klub Wysokogórski (Nie okreslony) |
|
Polski Klub Wysokogórski (Polish Mountaineers Club). Klub taki usiłowała
powołać do życia w 1947 grupa taterników pol., którzy po II wojnie świat.
znaleźli się w Wielkiej Brytanii: Zygmunt Klemensiewicz, Stanisław K. Zaremba,
Jan Sawicki, Stanisława Bäcker (-Skolimowska), Zbigniew Kubiński, Przemysław
Kotarbiński i in. Ułożono statut i wybrano tymczasowy zarząd, nie doszło jednak
do formalnego utworzenia klubu, gdyż inicjatorzy wkrótce...
|
|
Polski Związek Alpinizmu (Nie okreslony) |
|
Polski Związek Alpinizmu (PZA). Federacja polskich klubów i sekcji
zrzeszających taterników, alpinistów i grotołazów. Powstała w 1974 z
przekształcenia Klubu Wysokogórskiego, którego koła terenowe równocześnie
uzyskały osobowość prawną i stały się samodzielnymi Klubami Wysokogórskimi. PZA
jest związkiem sport., a jego władzą zwierzchnią był GKKFiT. Zarząd PZA ma
siedzibę w Warszawie.
Pod koniec 1988 do PZA należały 53...
|
|
Polski Związek Narciarski (Nie okreslony) |
|
Polski Związek Narciarski (PZN). Już w 1912-14 Karp. Tow. Narciarzy i
inne pol. kluby narc. usiłowały utworzyć związek, który reprezentowałby całość
pol. narciarstwa i wszystkie istniejące wtedy pol. organizacje narciarskie.
Wybuch I wojny świat. uniemożliwił wtedy realizację tych projektów.
Po wojnie, w październiku 1919, w Krakowie na zjeździe towarzystw tur. obecni
tam członkowie różnych organizacji narc. na osobnej naradzie...
|
|
Polskie Towarzystwo Fotograficzne (Nie okreslony) |
|
Polskie Towarzystwo Fotograficzne, Oddział Miejski w Zakopanem. Powstał
we wrześniu 1953 z inicjatywy Stanisława Kaczorowskiego i Mariana Mitana.
Kierował nim komitet założycielski, a od 1954 normalny zarząd (prezes Czesław
Wojtych, wiceprezes Krystyna Gorazdowska).Działalność oddziału: zebrania,
odczyty, coroczne wystawy, m.in. wystawa zbior. "Tatry i Podtatrze" w 1955 i
wystawa K. Gorazdowskiej "Tatry przed obiektywem" w 1957.W październiku 1962...
|
|
Polskie Towarzystwo Krajoznawcze (Nie okreslony) |
|
|
|
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (dawne, 1873-1950) (Nie okreslony) |
|
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (dawne, 1873-1950), skrót TT (1873 -
1920) i PTT (1920 - 50). Pierwsze i do 1906 jedyne pol. towarzystwo tur. czy
krajozn.; oprócz działalności tur. i krajozn. na obszarze gór pol. (nie tylko
Tatr), TT (PTT) było aktywne w znacznie szerszym zakresie. W 1950 PTT połączyło
się z Polskim Towarzystwem Krajoznawczym (PTK) tworząc jedną wspólną, do dziś
istniejącą organizację: » Polskie Towarzystwo...
|
|
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (nowe, od 1988) (Nie okreslony) |
|
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (nowe, od 1988), skrót PTT. Towarzystwo
tur.-krajozn., uważające się za kontynuatora dawnego PTT z lat 1873-1950, za
reaktywowane PTT (sprawa statutowo i prawnie wciąż sporna między nowym PTT a
istniejącym od 1950 PTTK, które powstało z połączenia dawnego PTT i PTK).
Już od lat 1950. dyskutowano od czasu do czasu sprawę albo większego
usamodzielnienia w łonie PTTK tych jednostek organizacyjnych, które...
|
|
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (Nie okreslony) |
|
|
|
Polskie Towarzystwo Wypraw Badawczych (Nie okreslony) |
|
Polskie Towarzystwo Wypraw Badawczych (PTWB). Powstało 20 XII 1937 w
Warszawie z inicjatywy Klubu Wysokogórskiego PTT. Członkami założycielami PTWB
było 13 stowarzyszeń, instytutów i instytucji społ. i państw.: Pol. Tow. Tatrz.,
Klub Wys. PTT, Pol. Tow. Geogr., Państw. Instytut Geol., Państw. Instytut
Meteor. i in.
Celem PTWB była pomoc dla zrzeszonych w nim stowarzyszeń i instytucji w
dziedzinie wypraw badawczych o charakterze nauk.,...
|
|
Polskim Grzebieniem, Kocioł pod (Nie okreslony) |
|
Polskim Grzebieniem, Kocioł pod; Zamrznutý kotol, Zamrznutý kotol pod
Polským hrebeňom, Zmrznutý kotol; Kessel des Gefrorenen Sees;
Fagyott-tó-katlan. S. Kocioł stanowiący najwyższe piętro wspólnie zarówno
Świstowej Doliny jak i Litworowej Doliny, u podnóża Polskiego Grzebienia. Na
dnie tego kotła leży Zmarzły Staw, a otaczają go Dzika Turnia, Mała Wysoka i
Wielicki Szczyt. Przez Kocioł pod Polskim Grzebieniem prowadzą znakowane...
|
|
Polsko-Amerykańskie Towarzystwo Tatrzańskie (Nie okreslony) |
|
Polsko-Amerykańskie Towarzystwo Tatrzańskie. Z inicjatywy szeregu
rodowitych Podhalan i in. pol. emigrantów w Chicago, przy czynnym poparciu
konsula generalnego Polski w Chicago, dra Zdzisława Kurnikowskiego (pochodzącego
z Podhala), na zebraniu w maju 1928 powołano do życia P.-A.T.T. Należeli do
niego rodowici górale (gł. z Podhala) i in. osoby (pochodzenia niegóralskiego).
Dokładne cele i zadania P.-A.T.T. zostały uchwalone na walnym zebraniu w...
|
|
pomniki i tablice pamiątkowe (Nie okreslony) |
|
pomniki i tablice pamiątkowe. Pierwszy w Tatrach pomnik ("ogromny kamień
graniasty, na którym napis wyryty"), czy też - wg in. źródeł - po prostu tablica
z napisem, wmurowana w skałę k. wylotu Doliny za Bramką, upamiętniała odwiedziny
ówczesnego austr. gubernatora Galicji, Piotra hr. Goessa w sierpniu 1811. Pomnik
ten (czy tablica), umieszczony gdzieś w 1811-20 przez leśniczego Blumenfelda z
polecenia jakiegoś wielbiciela owego dygnitarza,...
|
|
pomrów błękitny (Nie okreslony) |
|
pomrów błękitny (Bielzia coerulans ), z rodziny pomrowów
(Limacidae ). Duży, bezskorupowy, nagi ślimak pięknej błękitnogranatowej
barwy z przebłyskami szmaragdowymi. Żyje w zacienionych miejscach w piętrze
regli i kosodrzewiny. Gdy się rozciągnie, może dosięgać kilkunastu cm długości.
Jest on jednym z przedstawicieli elementu karpackiego (wśród ślimaków).Drugim
nagim ślimakiem w Tatrach jest pomrów nadrzewny (Lehmania...
|
|
pomurnik (Nie okreslony) |
|
pomurnik (Tichodroma muraria ), z rodziny pełzaczowatych
(Certhidae ). Ptak skalny, wielkości wróbla lub nieco większy,
ciemnopopielatoszary z czarną plamą na gardle, z białymi plamami i żywo
karmazynowymi przepaskami na skrzydłach. Przepaski te widać przede wszystkim w
locie, gdy ptak rozwinie skrzydła, a także przy jego wspinaniu się po skale,
kiedy prócz czepiania się jej pazurkami, pomaga sobie ruchem skrzydeł, które,...
|
|
Ponad Kocioł Turnia (Nie okreslony) |
|
|
|
Ponad Ogród Turnia (Nie okreslony) |
|
Ponad Ogród Turnia (2425, 2433 m); Kvetnicová veža; Blumengartenturm;
Virágoskert-torony. S. Ostatnie wybitne skalne wzniesienie w długiej
pd.-wsch. grani Małego Gierlachu, na pd.-wsch. od Ponad Kocioł Turni.Pierwsze
wejście na Ponad Ogród Turnię (przy próbie wejścia na Gierlach): Tytus
Chałubiński, Bohdan Kleczyński, Władysław Markiewicz, ks. Wojciech Roszek, ks.
Józef Stolarczyk, W. Urbanowicz oraz przewodnicy Wojciech...
|
|
Ponad Staw Przełączka (Nie okreslony) |
|
Ponad Staw Przełączka (ok. 1950 m); Predná Kvetnicová priehyba. S.
Płytko wcięta, ostatnia ku dołowi przełączka w długiej pd.-wsch. grani Małego
Gierlachu, między Ponad Ogród Turnią a Ponad Staw Turnią. Z Ponad Staw
Przełączki ku wsch., w kierunku Wielickiego Stawu, zbiega wybitny długi Żleb
Stolarczyka, jeden z gł. żlebów masywu Gierlachu.Nazwa Ponad Staw Przełączki
pochodzi od Wielickiego Stawu, ponad którym się wznosi. Nazwa...
|
|
Ponad Staw Turnia (Nie okreslony) |
|
Ponad Staw Turnia (1964 m); Malý Kvetnicový hrb. S. Niezbyt
wybitna ale dość samodzielna turnia stanowiąca ostatnie ku dołowi wyraźne
wzniesienie w długiej pd.-wsch. grani Małego Gierlachu. Od masywu Ponad Ogród
Turni oddziela ją Ponad Staw Przełączka.Nazwa Ponad Staw Turni pochodzi od
Wielickiego Stawu, ponad którym się wznosi. Nazwa słow. jest urobiona od słow.
nazwy Ponad Ogród Turni (Kvetnicová veža).
|
|
Pongrác (Nie okreslony) |
|
Pongrác (ród), także Pongrácz, Pangrác i Pangracius. Węg. ród szlachecki,
który wraz z kilkoma in. rodami ziemiańskimi na Liptowie wywodzi się od komesa
Bogomera (zm. 1286); zob.: Szentiványi (ród).Ród Pongrác z czasem rozrósł się na
kilka gałęzi, miał posiadłości w różnych komitatach węg. i jego członkowie
odegrali ważne role w życiu polit. i wojsk., zwł. od XV w. Od Pongráców wywodzi
się oddzielny ród lipt. Pottornyai z...
|
|
Poničan Ján (Nie okreslony) |
|
Poničan Ján (15 VI 1902 Očová, okres Zvolen - 25 II 1978 Bratysława).
Słow. poeta, prozaik, publicysta, z wykształcenia prawnik (1927), kolejno
adwokat, notariusz, red., dyr. wydawnictwa Tatran.
W jego twórczości poetyckiej i prozatorskiej często pojawia się tematyka
tatrz. Sporo wierszy publikował w czasopismach, np. Pieseň o Vysokých Tatrách
("Čs. Svět" 12, 1957, nr 4), Roháče ("život" 8, 1958, nr 7) oraz w...
|
|
Ponikło Stanisław (Nie okreslony) |
|
Ponikło Stanisław (29 IV 1854 Nowy Sącz - 21 II 1915 Wiedeń). Lekarz (UJ
1876, dr 1877), internista, dyr. Szpitala św. Łazarza w Krakowie (1893-1908),
prof. nadzw. UJ 1895-1908, działacz społ. w wielu dziedzinach, m.in. w TT. Autor
licznych prac nauk. (lek.) i in.
W Tow. Tatrz. był jednym z bardziej zasłużonych działaczy, w 1892-1915 jako
czł. wydziału i w 1900-1906 jako I wiceprezes. Działał energicznie w różnych
komisjach TT,...
|
|
ponor (Nie okreslony) |
|
ponor. W obszarach krasowych jest to kociołek lub lejkowate zagłębienie
terenu, do którego wpada strumień i ginie tam pod powierzchnią ziemi. Taki
typowy ponor znajduje się np. w Zielonej Dolinie Gąsienicowej przy znakowanej
ścieżce tur., nieco poniżej Litworowego Stawu.
|
|
Popek Tadeusz Bronisław (Nie okreslony) |
|
Popek Tadeusz Bronisław (2 XI 1915 Chodzienice, pow. Bochnia - 17 IX 1942
Zakopane). Student filozofii UJ, od jesieni 1939 przebywał na Podhalu i
uczestniczył w ruchu oporu przeciwko okupantom niemieckim.
W 1941 był współorganizatorem » Konfederacji Tatrzańskiej i został zastępcą
jej naczelnika, także redaktorem jej czasopism podziemnych. Aresztowany przez
gestapo 31 I 1942, był więziony w zakop. "Palace", ale już 2 II uciekł i ukrywał...
|
|
popielica (Nie okreslony) |
|
popielica czyli pilch (Glis glis ), z
rodziny Pilchowatych (Muscardinidae, Gliridae ). Nieduży, nieco mniejszy
od wiewiórki gryzoń o puszystym szaro-popielato-srebrnawym futerku, długim b.
puszystym ogonie i dużych oczach, żyjący na drzewach i pędzący nocny tryb życia.
Żywi się owadami, ślimakami, nasionami i owocami leśnymi.
P. jest raczej rzadka, ale spotykana i po pn. i po pd. stronie Tatr. Zimę...
|
|