Gubałowskie Pogórze (Geologia) |
|
Gubałowskie Pogórze
Rozległe pogórze, które od grzbietu Gubałowskiego Pasma obniża się łagodnie
ku pn. między rzekami Czarny Dunajec
i Biały Dunajec , w kierunku Nowotarskiej Kotliny .
|
|
Gubałowsko-Spiskie Pasmo (Geologia) |
|
Gubałowsko-Spiskie Pasmo lub Spisko-Gubałowskie
Pasmo.
Wspólna nazwa dla trzech pasm górskich traktowanych jako jedna całość: Gubałowskie Pasmo , Gliczarowskie Pasmo i Magura Spiska (zach. część). Stanowi pn.
ograniczenie dużej części Podtatrzańskiego Rowu
.
|
|
Gubałowsko-Spiskie Pogórze (Geologia) |
|
Gubałowsko-Spiskie Pogórze lub Spisko-Gubałowskie
Pogórze.
Rozległe pogórze, które od grzbietu Gubałowsko-Spiskiego Pasma ciągnie się
ku pn., w kierunku Nowotarskiej
Kotliny i rzeki Dunajec . Składa
się z trzech części: Gubałowskie Pogórze ,
Gliczarowskie Pogórze i Zamagurskie Pogórze .
|
|
Gubałówka (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Gubałówka
Podłużne wzgórze na pn.-zach. od centrum Zakopanego , w Gubałowskim Pasmie . Na wierzchołku górna
stacja terenowej kolei linowej z Zakopanego, duży budynek z restauracją i in.
budynki oraz żelazny krzyż ufundowany przez Tytusa Chałubińskiego w 1873, z
osobistych względów (a nie na pamiątkę stłumienia cholery, która przecież
wybuchła na Podhalu dopiero po postawieniu krzyża). Z G. jest słynny widok na
Tatry. W...
|
|
Guhr Michael jun (Ludzie) |
|
Guhr Michael (jun.) (11 III 1873 Wielki Sławków k.
Popradu - 23 VIII 1933 Sobota Spiska ,
poch. w Wielkim Sławkowie). Spiskoniem. lekarz, współwłaściciel Tatrz. Polanki , działacz tur. i
narciarski.
Po studiach lek. (Budapeszt 1895) specjalizował się w gruźlicy, od 1897 był
nacz. lekarzem w Tatrz. Polance i w 1902 założył tam sanatorium dla chorych na
gruźlicę, chorobę Basedowa, astmę i in. schorzenia.
Był wielkim...
|
|
Guhr Michael sen (Ludzie) |
|
Guhr Michael (sen.) (1845 Wielka Łomnica - 1921 Tatrz. Polanka , poch. w Wielkim Sławkowie?).
Rolnik i rzeźnik w Wielkim Sławkowie, gdzie ze swoim szwagrem, Pawłem Weszterem , prowadził osadę tur.,
Weszter-Park (Park Wesztera ; Weszterov
park). Obaj oni, wsp. z ich szwagrem, Samuelem Nitschem z Wielkiej Łomnicy, w
1888 założyli Tatrz. Polankę. Synem G. był lekarz » dr Michael Guhr jun . .
|
|
gunia (Nie okreslony) |
|
gunia lub guńka. Część ubioru lud. na Podtatrzu, rodzaj krótszej peleryny
z rękawami i dość wysokim kołnierzem, uszyta z grubego brązowego materiału.
Władysław Matlakowski (Zdobienie i sprzęt...) nazywa gunię burą cuhą i
odróżnia ją barwą od białej cuhy, także i tym, że zazwyczaj wdziewa się ją na
rękawy. Nazwa gunia i jej odmiany znane są już od b. dawna w większości języków
słowiańskich. Możliwe, że do języków...
|
|
Guniowa Dolina (Doliny) |
|
Guniowa Dolina ; Guniową Doliną płynie Guniowy Potok (Huňová, czasem, chyba błędnie,
Hinov potok). W G.D. na wys. od 930 do 1400 m znajduje się okno tektoniczne:
spod przykrywy skał osadowych wynurzają się tu granity tatrz., silnie
zmylonityzowane; odkrył to okno dopiero Augustín Gorek w 1949.
U wylotu G.D. stoi domek drwali, a drugi w jej głębi.
Podczas II wojny świat. w G.D. przebywali partyzanci
. Pochodzenie nazw...
|
|
Guoth Jonáš Bohumil (Ludzie) |
|
Guoth Jonáš Bohumil , także Gvoth (20 lub 26 IX 1811
Královská Lubela, obecnie w obrębie wsi Lubela, Liptów - 20 XII 1888 Hybie). Słow.
lekarz, pracujący w Hybiach na Liptowie, działacz społ., oświat. i nar., autor
prac lek., lit. i in.Współpracował z Janem
Kollárem
, którego Národnie zpievanky
(1834-35)
zawierają lud. piosenki lipt. i nitrzańskie, spisane przez G. Był też...
|
|
Gustawicz Bronisław (Ludzie) |
|
Gustawicz Bronisław (1852 Kraków - 9 X 1916 tamże).
Geograf, etnograf, przyrodnik, z zawodu nauczyciel, od 1882 członek Komisji
Fizjogr. i Antrop. AU, autor b. licznych prac nauk. i pop.-nauk. z dziedziny
geografii, etnografii, matematyki, kartografii, meteorologii, ochrony zwierząt
itd.
Tatry poznał już w latach szkolnych w towarzystwie swego
profesora, Eugeniusza Janoty , w 1867,
uczestnicząc wtedy w pierwszych wejściach na Świnicę ...
|
|
Guth Vladimír (Ludzie) |
|
Guth Vladimír (3 II 1905 Vrchlabí, okres Trutnov -
24 VI 1980 Praga). Czes. astronom, od 1966 prof. uniw. w Pradze, czł. koresp.
SAV (1953) i ČSAV (1962). W 1950-53 był kierownikiem Obserwatorium Astron. nad Łomnickim Stawem , a
w 1953-56 Instytutu Astron. SAV w Łomnicy Tatrz. Autor licznych prac nauk.;
pierwszy prezes Słow. Tow. Astronomicznego (1959-62).
|
|
Gut-Stapińska Aniela (Ludzie) |
|
Gut-Stapińska Aniela z Orawców (29 VII 1898 Poronin - 6 IX 1954 Zakopane,
poch. na starym cment.). Podh. pisarka lud., w czasie II wojny świat. czynna w
tajnym nauczaniu. Od 1925 ogłaszała w czasopismach wiersze, nowele i artykuły na
tematy podh. i tatrz., przeważnie w gwarze podh. Niektóre jej wiersze ukazały
się w antologii Poezja Młodego Podhala (1937), zbiór swych nowel i gawęd
opublikowała pt. Inksy świat (Wa. 1949), a...
|
|
Gutwiński Roman (Ludzie) |
|
Gutwiński Roman (4 VII 1860 Pagorzyn, pow. gorlicki
- 27 X 1932 Kraków). Botanik, algolog, wybitny znawca glonów Polski (m.in.
Tatr), z zawodu nauczyciel przedmiotów przyr. w szkołach średnich, od 1884 czł.
Komisji Fizjogr. AU. Oprócz własnych zbiorów (przeważnie z ziem pol.), opracował
też dużo cudzych z in. krajów Europy oraz z Syberii, Chin, Tybetu, Indonezji,
Afryki itd. Opisał ponad 400 nowych gatunków, odmian i form glonów. W 1888-1913...
|
|
Guzik Kazimierz (Ludzie) |
|
Guzik Kazimierz (10 I 1911 Kołomyja - 31 XII 1970
Warszawa). Geolog, taternik, malarz-amator (m.in. pejzaże tatrz.). Studia geogr.
i geol. na UJ i w Niemczech. W 1937-43 pracownik PIG w Warszawie, w 1943-45 w
niem. więzieniach i obozach koncentr. (Oświęcim i Gross Rosen), po wojnie znowu
pracownik i dyr. PIG (do 1952), prof. nadzw. UW.
Od 1931 prowadził m.in. badania nad stratygrafią i tektoniką Tatr, gdzie
również wykonał szereg prac...
|
|
gwary ludowe (Nie okreslony) |
|
gwary ludowe . Ludność od wieków zamieszkująca Podtatrze była w znacznej
części wiejska i w mowie używała gwar (dialektów) lud., a zwł. na Spiszu
posiłkowano się dość powszechnie gwarami ludowymi również i w miastach.
Ludność nie tylko wsi i miast leżących u samego podnóża Tatr, ale też
bardziej odległych, miała różne powiązania z Tatrami: wędrówki past. na
pastwiska tatrz., myślistwo, roboty w tatrz. lasach i dawnych...
|
|
Gwiżdż Feliks (Ludzie) |
|
Gwiżdż Feliks (12 I 1885 Odrowąż, Podhale - 27 V
1952 Warszawa); pochodził z rodziny góralskiej. Literat, dziennikarz, polityk,
jeden z czołowych działaczy podh. ruchu regionalnego.
G. był redaktorem nacz. czasopism » "Gazeta Podhalańska " (1913-14), "Gospodarz
Polski" (1927-37) i » "Ziemia Podhalańska "
(1936-38). Od 1913 działał na rzecz ugruntowania polskiej świadomości nar. na
pol. Orawie i Spiszu , a w 1919-20 w pol....
|
|
Győrffy Barna (Ludzie) |
|
Győrffy Barna (1911 Biała Spiska - 5 VIII 1970
Budapeszt), syn » Irmy i Istvána Győrffy .
Węg. botanik, kier. Zakładu Genetyki (Genetikai Intézete) Węg. Akad. Nauk w
Budapeszcie, inicjator nowoczesnych badań genetycznych na Węgrzech. W 1960-70
badał mchy w Tatrach , w 1961 także w Tatrach Pol .
|
|
Győrffy Irma (Ludzie) |
|
Győrffy Irma , z domu Greisiger (16 I 1882 Biała
Spiska - 29 VI 1947 Gyöngyös, Węgry), córka » Michała Greisigera , a żona » Istvána Győrffy .
Węg. botaniczka, wieloletnia badaczka flory tatrz., wybitna znawczyni rodzaju
świetlik
(Euphrasia). Przez wiele lat, do 1942, spędzała wakacje
u stóp Tatr w » Villa Lersch (w pobliżu Tatrz. Kotliny ).
Opublikowała szereg prac bot., gł. o...
|
|
Győrffy István (Ludzie) |
|
Győrffy István (19 XII 1880 Hidasnémeti k. Koszyc -
16 (nie 19) IV 1959 Csákvár, Węgry). Węg. botanik, wybitny briolog, wieloletni
badacz flory tatrz., taternik , prof. uniw.
w Kluż (Cluj=Kolozsvár) w 1914-19 i 1940-44 oraz w Segedynie (Szeged) w 1919-40,
czł. koresp. Węg. Akad. Nauk (1940), autor licznych prac nauk., w tym wielu o
florze Tatr .
W 1909-13 był nauczycielem gimnaz. w Lewoczy i poznał
wtedy Tatry, dokąd potem często...
|
|
gzyms (Nie okreslony) |
|
gzyms . Wąziutka, dość regularna półeczka w terenie górskim, zwykle
skalista. Tylko na szerszych gzymsach można postawić całą
stopę.
|
|
|